Openingsavond van het Festival de la Solidarité d’Uccle 2025

Op 10 maart 2025 opende Ukkel zijn Fes­ti­val van de Inter­na­tio­nale Soli­da­ri­tei­ten. Voor deze edi­tie koos de gemeente ervoor om de dub­bele (of zelfs meer­dere) cultuur in Brus­sel in de schi­jn­wer­pers te zetten.

Deze ope­ning­sa­vond mar­keerde het begin van een reeks eve­ne­men­ten die door­gaan tot 27 maart, met als doel het publiek bewust te maken van de uit­da­gin­gen van mul­ti­cul­tu­ra­lisme en inter­na­tio­nale solidariteit.

De ope­ning vond plaats in het Cultu­reel Cen­trum van Ukkel, waar de bezoe­kers twee ten­toons­tel­lin­gen kon­den ont­dek­ken. De eerste, geti­teld “Parle-moi Bruxelles”, is een par­ti­ci­pa­tieve ins­tal­la­tie die de bezoe­kers uit­no­digt om het meer­ta­li­gheid, ken­mer­kend voor de Bel­gische hoofd­stad, te ver­ken­nen en te vie­ren. Brus­sel, met zijn cultu­rele en lin­guïs­tische diver­si­teit, is de ideale speel­grond voor deze inter­ac­tieve ten­toons­tel­ling. De deel­ne­mers wor­den uit­ge­no­digd om uit­druk­kin­gen te ont­dek­ken en te delen, steeds gere­la­teerd aan een deel van het men­se­lijk lichaam, in ver­schil­lende talen die in de stad wor­den ges­pro­ken, waar­door een echte mozaïek van levende talen onts­taat. De tweede, “Double Culture à Uccle”, is een foto­gra­fisch pro­ject van Vir­gi­lio Mar­ti­ni, waa­rin de par­cours van men­sen met meer­dere cultu­rele ach­ter­gron­den en hun inte­gra­tie in de gemeente Ukkel wor­den onder­zocht. De ten­toons­tel­ling belicht de uit­da­gin­gen en rijk­dom­men van de dub­bele cultuur en biedt een genuan­ceerd beeld van iden­ti­tei­ten die elkaar krui­sen en ver­men­gen in deze Brus­selse gemeente.

De avond werd afges­lo­ten met de slam­voors­tel­ling “Les cartes de ces jours” door de artiest Nad­jad, ver­ge­zeld van gita­rist Nathan Col­son. De per­for­mance was een hoog­te­punt, waar­bij poë­zie, humor en reflec­tie wer­den gecom­bi­neerd over de rea­li­tei­ten van meer­dere iden­ti­tei­ten en gedeelde Brus­selse ervaringen.

Een ins­pi­re­rende ope­ning­sa­vond die slechts het begin is van een rijk en geva­rieerd pro­gram­ma. We nodi­gen u uit om de komende eve­ne­men­ten van het fes­ti­val te ont­dek­ken en eraan deel te nemen, die veel­be­lo­vende momen­ten van reflec­tie, delen en het vie­ren van inter­na­tio­nale soli­da­ri­teit beloven.

Vol­le­dig programma

 

Wanneer internationale samenwerking gemeenschappen transformeert : de betrokkenheid van Molenbeek met Senegal en Marokko !

Vanuit een optiek van inter­na­tio­nale samen­wer­king is Molen­beek inno­va­tieve part­ner­schap­pen aan­ge­gaan met ste­den in Sene­gal en Marok­ko. Door mid­del van pro­jec­ten gericht op eco­no­mische ont­wik­ke­ling, beroep­so­plei­ding en bur­ger­par­ti­ci­pa­tie verkent Molen­beek hoe samen­wer­king gemeen­schap­pen kan trans­for­me­ren en over gren­zen heen duur­zame ban­den kan smeden.

 

Sinds enkele jaren werkt de gemeente Sint-Jans-Molen­beek in Bel­gië actief samen met part­ners­te­den in Sene­gal en Marok­ko in het kader van het pro­gram­ma voor Gemeen­te­lijke Inter­na­tio­nale Samen­wer­king (GIS). Dit pro­gram­ma beoogt het vers­ter­ken van part­ner­schap­pen tus­sen Bel­gische gemeen­ten en lokale ove­rhe­den en gemeen­schap­pen in part­ner­lan­den, vaak in een ont­wik­ke­ling­scon­text. Het pro­gram­ma wordt gefi­nan­cierd door de Bel­gische fede­rale ove­rheid, voor­na­me­lijk via de Direc­tie-Gene­raal Ont­wik­ke­ling­ssa­men­wer­king en Huma­ni­taire Hulp (DGD), en onders­teunt gede­cen­tra­li­seerde samen­wer­king­spro­jec­ten. Dit ini­tia­tief, onders­teund door het pro­gram­ma voor Gemeen­te­lijke Inter­na­tio­nale Samen­wer­king (GIS), wordt uit­ge­voerd door de lede­nor­ga­ni­sa­tie van de Brus­selse lokale bes­tu­ren BRULOCALIS en is gericht op ins­ti­tu­tio­nele versterking.

Het part­ner­schap Molen­beek – Mbour : pro­jec­ten gericht op eco­no­mische ont­wik­ke­ling in Senegal

Het samen­wer­king­sver­band met de stad Mbour in Sene­gal zag in 2007 het daglicht. De doel­groe­pen van dit part­ner­schap in Sene­gal zijn vrou­wen, jon­ge­ren en men­sen met een han­di­cap. Zo kre­gen vrou­wen bes­lis­sende steun dank­zij de oprich­ting van een fede­ra­tie van vrou­we­lijke ver­wer­kers van lokale pro­duc­ten, met meer dan 1000 leden. Dank­zij deze steun kon niet alleen hun know­how geva­lo­ri­seerd wor­den, maar kre­gen ze ook toe­gang tot natio­nale en inter­na­tio­nale mark­ten. Hier­naast werd er een gemeen­te­lijk ont­wik­ke­ling­sfonds (of micro­kre­diet) opge­richt om op jaar­ba­sis kleine coö­pe­ra­ties te steu­nen, die in Sene­gal bekend staan als eco­no­mische belan­gen­groe­pen (grou­pe­ments d’intérêt éco­no­mique / GIE), met een indruk­wek­kend terug­be­ta­ling­sper­cen­tage van 90 %.

Ook de jon­ge­ren bli­j­ven niet ach­ter : er wor­den jaar­lijks eco­no­mische fora geor­ga­ni­seerd om jon­ge­ren te infor­me­ren over loop­baan­mo­ge­lij­khe­den in diverse sec­to­ren, zoals vis­se­rij en agro­voe­ding, en er wordt een oplei­ding­scen­trum voor schri­jn­wer­ke­rij en ambach­ten opge­zet om hun kan­sen op werk te bie­den.  Het eco­lo­gisch hers­tel van de lagune van Mbour vers­terkt het toe­ris­tische poten­tieel van de regio door de inwo­ners een ruimte voor vri­je­ti­jd­sbes­te­ding en wate­rac­ti­vi­tei­ten te bie­den, maar ook een kans om op duur­zame wijze van deze natuur­lijke omge­ving te genieten.

 

Het part­ner­schap Molen­beek – Mokris­set focust op vrou­we­lijk onder­ne­mer­schap en het dyna­mi­se­ren van de toe­ris­tische sec­tor in Marokko.

Molen­beek en Mokris­set zijn sinds 27 sep­tem­ber 2011 part­ners­te­den in het kader van het GIS-pro­gram­ma. In deze samen­wer­king rich­ten de acties zich voor­na­me­lijk op het onders­teu­nen van vrou­wen in de ambach­te­lijke sec­tor en op sociale actie voor hen, jon­ge­ren en men­sen met een han­di­cap. Zo werd bij­voor­beeld het belang van beval­len in een geboor­te­cen­trum gecon­cre­ti­seerd door een pro­ject voor de reno­va­tie van een polik­li­niek en de uitrus­ting van een geboor­te­huis in Mokris­set. Daar­naast wor­den er voor de vrou­wen van Mokris­set oplei­din­gen geor­ga­ni­seerd op domei­nen zoals naai­werk en kook­kunst eve­nals om hun te leren hoe ze coö­pe­ra­ties kun­nen vor­men. Het huis der ambach­ten, voortv­loeiend uit een ove­reen­kom­st tus­sen Mokris­set en het INDH (Marok­kaans natio­naal ont­wik­ke­ling­sfonds), biedt vrou­wen oplei­din­gen naai- en bor­duur­werk naast het aan­bie­den van kin­der­dag­ver­bli­j­ven om hen de kans te geven om ondanks hun fami­liale ver­plich­tin­gen toch te kun­nen wer­ken, en zo toch een zekere finan­ciële onaf­han­ke­lij­kheid te bereiken.

Voor jon­ge­ren wer­den er in Mokris­set speel­tui­nen aan­ge­legd en werd de plaat­se­lijke biblio­theek enkele jaren gele­den gere­no­veerd ; een pro­ject rond deze ini­tia­tie­ven bes­taat uit de inrich­ting van een ruimte rond de biblio­theek om er een open lees­ruimte te creë­ren. Daar­naast werd er een mul­ti­dis­ci­pli­nair cen­trum opge­zet voor jon­ge­ren in de gemeente, zodat ze kun­nen stu­de­ren in een guns­tig kader.

Geleerde les­sen van de CAP-workshops

Work­shops op basis van het ins­tru­ment CAP (Co-construire un Accord de Par­te­na­riat) voor de geza­men­lijke ont­wik­ke­ling van part­ner­schap­pen, wer­den door de gemeente Molen­beek geï­ni­tieerd om de bes­taande part­ner­schap­pen onder de loep te nemen. Hie­ruit bleek bij­voor­beeld het belang van het vast­leg­gen van maan­de­lijkse online over­leg­mo­men­ten met alle part­ners met het oog op een effi­ciënte gege­ven­suit­wis­se­ling. Daar­naast heb­ben ze geleid tot het ops­tel­len van per­io­dieke fiches gebruikt voor een snelle opvol­ging van acti­vi­tei­ten om zo te zor­gen voor meer trans­pa­ran­tie in pro­jec­ten. Uit de work­shops kwam ook de nood aan meer gede­tailleerde docu­men­ten, zoals acti­vi­tei­ten­vers­la­gen en foto’s, naar voren. Zo kun­nen pro­jec­ten beter wor­den beheerd en kri­j­gen ze gro­tere zicht­baa­rheid. Al deze geleerde les­sen zul­len een signi­fi­cante impact op de rea­li­sa­tie van de geza­men­lijke doel­stel­lin­gen van de part­ners hebben.

Uit­da­gin­gen van inter­na­tio­nale partnerschappen

De part­ner­schap­pen tus­sen gemeente Molen­beek en haar part­ners Mbour en Mokris­set zijn ech­ter niet zon­der uit­da­gin­gen. Een van de moei­lij­khe­den bes­taat uit com­mu­ni­ca­tie en admi­nis­tra­tie, met name in Sene­gal, waar voor het opvol­gen van pro­jec­ten een betere docu­men­ta­tie en infor­ma­tie-uit­wis­se­ling vereist is. Hoe­wel de situa­tie dank­zij de work­shops al geë­vo­lueerd is, vormt dit nog steeds een uit­da­ging voor de nauwe opvol­ging van pro­jec­ten. Daar­naast vormde het over­li­j­den van de lokale Sene­ga­lese coör­di­na­tor, een sleu­tel­fi­guur sinds het begin van het part­ner­schap, een harde klap voor het team, met tij­de­lijk zelfs een impact op de voort­zet­ting van bepaalde pro­jec­ten. In Marok­ko heb­ben de pro­jec­ten zo’n omvang gekre­gen (toe­ris­tische routes, gast­ver­bli­j­ven, enz.) dat er een ver­schei­den­heid aan betrok­ken par­ti­jen is onts­taan, zoals bur­gers en andere lokale acto­ren, en waar­door ook de coör­di­na­tie com­plexer is geworden.

Molen­beek ver­rij­ken dank­zij exper­tise uit het Zuiden

Deze part­ner­schap­pen draaien niet zomaar rond het over­dra­gen van com­pe­ten­ties van Molen­beek naar haar part­ners­te­den. Inte­gen­deel, de uit­wis­se­lin­gen vor­men een ver­rij­king in beide rich­tin­gen. De Bel­gische gemeente heeft waar­de­volle en ins­pi­re­rende les­sen geleerd uit werk­me­tho­den en bur­ger­prak­tij­ken die in Sene­gal en Marok­ko wer­den waar­ge­no­men. Zo zijn er bij­voor­beeld ini­tia­tie­ven voor par­ti­ci­pa­tieve fis­ca­li­teit en wij­kra­den, en een gemeen­te­lijk star­ters­cen­trum in Sene­gal, die tot den­koe­fe­nin­gen over het lokale bes­tuur in Molen­beek heb­ben geleid. Deze exper­tise uit het Zui­den wordt in deze part­ner­schap­pen dan ook bij­zon­der op pri­js gesteld.

De samen­wer­king­sver­ban­den van Molen­beek in Sene­gal en Marok­ko getui­gen van de posi­tieve impact die ste­vig veran­kerde en goed door­dachte part­ner­schap­pen kun­nen heb­ben. Deze pro­jec­ten over­win­nen gren­zen, rei­ken prak­tische oplos­sin­gen voor lokale uit­da­gin­gen aan en vers­ter­ken zo eenie­ders com­pe­ten­ties. Met nieuwe pro­jec­ten in de pij­pli­jn, de wens om deze ini­tia­tie­ven voort te zet­ten rond nieuwe thema’s zoals milieu, vers­ter­king van logis­tiek en trans­pa­ran­tie, en pro­jec­ten bui­ten het pro­gram­ma om, belo­ven deze part­ner­schap­pen om voor alle par­ti­jen bij te dra­gen aan een recht­vaar­di­gere en duur­za­mere toe­kom­st. Bij­ge­volg zul­len deze part­ner­schap­pen zich ver­der aan­pas­sen aan nieuwe prio­ri­tei­ten en behoef­ten van lokale gemeenschappen.

De Europese week van de Lokale Democratie 2024 : inclusieve lokale democratie in Jette !

Al enkele jaren mobi­li­seert de Euro­pese Week van de Lokale Demo­cra­tie (EWLD) de gemeente Jette met het oog op bewust­ma­king rond soli­da­ri­teit, men­sen­rech­ten en sociale cohe­sie. De edi­tie van 2024, rijk aan acti­vi­tei­ten en samen­wer­kin­gen, nodigt de gemeen­schap uit om zich te vere­ni­gen rond die­ge­nen die in de marge van de demo­cra­tie leven en om zich te mobi­li­se­ren tegen onrecht­vaar­di­gheid. Jette wil zich actief inzet­ten voor een duur­zame en inclu­sieve regio, met meer bur­ger­par­ti­ci­pa­tie als dri­j­vende kracht voor verandering.

Sinds 2010 neemt de gemeente Jette deel aan de Euro­pese Week van de Lokale Demo­cra­tie (EWLD), een ini­tia­tief dat Euro­pese lokale ove­rhe­den en gemeen­schap­pen samen­brengt rond demo­cra­tische waar­den en soli­da­ri­teit. In Jette is de EWLD uit­ge­groeid tot veel meer dan een eve­ne­ment, de week beli­chaamt een diep enga­ge­ment om men­sen die in pre­caire omstan­di­ghe­den leven een stem te geven en sociale ban­den te vers­ter­ken. De edi­tie van 2024 met als the­ma “Lokale bes­tu­ren : demo­cra­tische veer­kracht voo­rop” focust op lokale acties om de demo­cra­tische veer­kracht van gemeen­schap­pen en de bes­cher­ming van bur­gers te vers­ter­ken, in ove­reens­tem­ming met Duur­zame Ont­wik­ke­ling­sdoel­stel­ling 11 van de Vere­nigde Naties (SDG 11).

De groeiende betrok­ken­heid van de gemeente Jette bij de EWLD

In 2015 leidde de betrok­ken­heid van de gemeente Jette bij de EWLD, samen met Sint-Joost, Brus­sel en Etter­beek en de vele vere­ni­gin­gen voor inter­na­tio­nale soli­da­ri­teit gecoör­di­neerd door de lede­nor­ga­ni­sa­tie van de Brus­selse lokale bes­tu­ren BRULOCALIS, tot het onts­taan van de nood aan een coör­di­na­tie op gewes­te­lijk niveau van de inter­na­tio­nale soli­da­ri­teit. Sind­sdien is de deel­name van Jette veran­kerd in een dyna­miek van het vers­ter­ken van gemeen­schaps­waar­den en het onders­teu­nen van lokale ini­tia­tie­ven. Elke edi­tie van de EWLD is opge­zet om, in lijn met de Duur­zame Ont­wik­ke­ling­sdoel­stel­lin­gen (SDG’s), deze uit­da­gin­gen aan te gaan.

Trans­ver­sa­li­teit ter vers­ter­king van de sociale cohe­sie bin­nen de gemeente Jette

Het succes van de EWLD in Jette steunt op een trans­ver­sale aan­pak, waar­bij gemeen­te­diens­ten, het maat­schap­pe­lijk mid­den­veld en bur­ger­par­ti­ci­pa­tie wor­den gemo­bi­li­seerd. De EWLD vormt zo een gemeen­schap­pe­lijk punt tus­sen deze ver­schil­lende sec­to­ren, van waa­ruit een pro­gram­ma wordt ont­wik­keld dat de behoef­ten van bur­gers cen­traal stelt en bete­ke­nis geeft aan col­lec­tieve actie. Het pro­gram­ma omvat inclu­sieve ini­tia­tie­ven gericht op het betrek­ken van men­sen in pre­caire omstan­di­ghe­den en op de bewust­ma­king van het publiek m.b.t. pro­ble­men inzake sociale uits­lui­ting. Dank­zij deze trans­ver­sale aan­pak slaagt de EWLD erin om sociale diens­ten, struc­tu­ren voor onders­teu­ning van migran­ten en cultu­rele ini­tia­tie­ven samen te bren­gen om lokale uit­da­gin­gen aan te gaan vanuit ver­schil­lende pers­pec­tie­ven, zoals huis­ves­ting in Brus­sel, toe­gang tot voed­sel, gezond­heid­szorg of sociale bijs­tand. Deze trans­ver­sa­li­teit loopt ech­ter het gevaar een uit­da­ging zon­der gemeen­schap­pe­lijke poli­tieke visie en een ver­van­ging van niet-inge­vulde pos­ten bin­nen het bes­tuur te wor­den, wat de impact van ini­tia­tie­ven om een inclu­sieve en duur­zame lokale demo­cra­tie tot stand te bren­gen zou kun­nen beperken.

De EWLD 2024 in Jette : een blijk van soli­da­ri­teit voor de meest kwetsbaren !

Het cen­trale the­ma van de EWLD 2024 was : “Aan­dacht voor wie in de scha­duw van de demo­cra­tie leeft”. Dit the­ma illus­treert per­fect de drin­gende nood aan meer betrok­ken­heid bij gemar­gi­na­li­seerde men­sen. Gecon­fron­teerd met pro­ble­ma­tie­ken zoals dak­loo­sheid of de toe­ne­mende maat­schap­pe­lijke pola­ri­sa­tie (struc­tu­reel racisme en haat­dra­gend dis­cours in de wes­terse wereld), wil deze edi­tie van 2024 de gemeen­schap mobi­li­se­ren om de meest kwets­ba­ren een stem te geven. Het pro­gram­ma is opge­bouwd rond twee hoofd­the­ma’s : ener­zi­jds men­sen in uiterst pre­caire omstan­di­ghe­den een stem geven om hun erva­rin­gen als asiel­zoe­kers in Bel­gië te delen en hun behoef­ten te uiten in een par­ti­ci­pa­tieve omge­ving, en ander­zi­jds de gemeen­schap bewust maken van de rea­li­teit van sociale uits­lui­ting door mid­del van edu­ca­tieve en cultu­rele activiteiten.

De keuze van de thema’s en acti­vi­tei­ten (ten­toons­tel­lin­gen, voors­tel­lin­gen, open forum, debat­ten, artis­tieke crea­ties, ver­za­me­ling van getui­ge­nis­sen, enz.) is het resul­taat van een nauwe samen­wer­king met lokale vere­ni­gin­gen zoals Res­to­Jet, het gezel­schap Transe-en-danse en de vzw PLOEF!, eve­nals ver­schil­lende gemeen­te­diens­ten, met het oog op het creë­ren van een geest van soli­da­ri­teit en openheid.

Hoog­te­pun­ten van de EWLD en hef­boom voor de rea­li­sa­tie van SDG 11 

De hoog­te­pun­ten van de edi­tie van 2024 bes­ton­den uit momen­ten van col­lec­tieve reflec­tie in de vorm van work­shops en open forums. De work­shop op 26 okto­ber 2024, geor­ga­ni­seerd en bege­leid door de vzw PLOEF!, sneed het pro­bleem van dak­loo­sheid aan en deed hier­bij een beroep op eenie­ders waar­den, om samen te evo­lue­ren naar een gedi­ver­si­fieerde gemeen­schap­pe­lijke visie. Daar­naast bood het open forum op 28 okto­ber 2024 een gele­gen­heid om getui­ge­nis­sen van men­sen in pre­caire omstan­di­ghe­den te horen, die dage­lijks gecon­fron­teerd wor­den met de doo­dlo­pende wegen en obs­ta­kels die de toe­gang tot gezond­heid­szorg, huis­ves­ting, voed­sel en sociale bijs­tand in de weg staan. Deze twee momen­ten heb­ben een basis gelegd voor voo­ruit­gang naar een meer inclu­sieve samen­le­ving. Met het oog op de rea­li­sa­tie van Duur­zame Ont­wik­ke­ling­sdoel­stel­ling 11 (SDG 11), ter bevor­de­ring van duur­zame ste­den en gemeen­schap­pen, wer­den ver­schei­dene pistes ver­kend, waa­ron­der het opzet­ten van een infor­ma­tie­ka­ra­vaan die ver­schil­lende loca­ties in de gemeente aan­doet, de crea­tie van een noo­dop­vang­cen­trum en het ver­be­te­ren en de-stig­ma­ti­se­ren van de opvang, met een actie­thea­ter­pro­ject als ins­tru­ment voor bewust­ma­king en betrok­ken­heid. Hier­bij dient opge­merkt dat het actie­thea­ter­pro­ject een sug­ges­tie is die voortk­wam uit het open forum. Door bur­gers met uiteen­lo­pende ach­ter­gron­den de kans te geven zich over sociale kwes­ties uit te druk­ken en actief deel te nemen aan het leven in hun gemeente, zal het actie­thea­ter hel­pen om van Jette een plek van inclu­sie en soli­da­ri­teit te maken. Dit was het geval met de mario­net­ten­thea­ter­voors­tel­ling “Who we are” op 16 okto­ber 2024, opge­voerd door het gezel­schap Transe-en-danse met arties­ten uit Sub-Saha­raans Afri­ka en Pales­ti­na, alle­maal asiel­zoe­kers in Bel­gië, die met schoon­heid, gene­ro­si­teit en waar­di­gheid hiel­pen om een recht­vaar­di­gere, meer inclu­sieve en soli­daire samen­le­ving voor te stellen.

Deze par­ti­ci­pa­tieve kunst­vorm geeft de meest kwets­ba­ren een podium waa­rop ze hun uit­da­gin­gen en hoop kun­nen delen, en waar­door de gemeen­schap zich bewust wordt van het belang van sociale cohe­sie en de gevol­gen van uits­lui­ting. Door te inves­te­ren in ini­tia­tie­ven zoals het actie­thea­ter zou de gemeente Jette op tast­bare en duur­zame wijze een stap dich­ter komen bij de rea­li­sa­tie van de doel­stel­lin­gen van de EWLD en SDG 11.

Jette : een gemeente die zich inzet voor een soli­daire en inclu­sieve toekomst !

De edi­tie van 2024 van de EWLD toont de impact die lokale ini­tia­tie­ven kun­nen heb­ben op sociale cohe­sie en recht­vaar­di­gheid. De EWLD-werk­groep gaat bin­nen­kort ver­der met het for­mu­le­ren van concrete aan­be­ve­lin­gen voor de nieuwe lokale beleid­sma­kers. Niet­te­min bli­jft samen­wer­king tus­sen gemeen­te­diens­ten en lokale vere­ni­gin­gen onont­beer­lijk om sociale ban­den te vers­ter­ken en om met het oog op het bevor­de­ren van een meer inclu­sieve demo­cra­tie de uit­da­gin­gen van de gemeente aan te gaan.

 

De EWLD in Jette zet zich in voor een recht­vaar­di­gere toe­kom­st door kwets­bare men­sen een stem te geven. Door ini­tia­tie­ven zoals het actie­thea­ter beves­tigt de gemeente Jette haar enga­ge­ment om het bewust­zi­jn te verho­gen, de samen­le­ving te betrek­ken, en te trans­for­me­ren om de uit­da­gin­gen van sociale uits­lui­ting te over­win­nen. Tot slot, vormt de edi­tie van 2024 een illus­tra­tie van deze bena­de­ring van soli­da­ri­teit en par­ti­ci­pa­tie, om ons eraan te herin­ne­ren dat iede­reen een bij­drage kan leve­ren aan meer inclu­sieve en soli­daire steden.

Steun van de gemeente Sint-Joost aan de stichting Daughters for Life !

De gemeente Sint-Joost-Ten-Node bes­loot dit jaar het ere­bur­ger­schap toe te ken­nen aan Dr. Izzel­din Abue­laish, voor­zit­ter en oprich­ter van de stich­ting Daugh­ters for Life. De orga­ni­sa­tie, die in 2010 in Cana­da werd opge­richt ter nage­dach­te­nis van zijn omge­ko­men doch­ters en nichtje, zet zich in voor de oplei­ding van meisjes en jonge vrou­wen uit het Mid­den-Oos­ten in kwets­bare situa­ties door hen uni­ver­si­taire stu­die­beur­zen en vol­le­dige onders­teu­ning te bie­den. Het is in deze optiek van Inter­na­tio­nale Soli­da­ri­teit dat de gemeente Sint-Joost-ten-Node op 26 okto­ber 2024 een cere­mo­nie orga­ni­seerde ter ere van de stu­dentes die in Bel­gië aan dit pro­gram­ma deel­ne­men en met succes hun mas­ter­di­plo­ma heb­ben behaald.

De Daugh­ters for Life Foun­da­tion (DFL) is onts­taan uit de moed en veer­kracht waar­van Dr. Izzel­din Abue­laish blijk heeft gege­ven. Na het tra­gische ver­lies van drie van zijn doch­ters en zijn nichtje tij­dens een bom­bar­de­ment in de Gazas­trook richtte hij de stich­ting DFL op. Deze per­soon­lijke tra­ge­die ins­pi­reerde tot de oprich­ting van de stich­ting, gericht op het bie­den van onder­wi­js­kan­sen aan meisjes en jonge vrou­wen uit kwets­bare milieus, met bij­zon­dere aan­dacht voor Pales­ti­jnse stu­dentes, die vaak met moei­lijke sociaa­le­co­no­mische omstan­di­ghe­den gecon­fron­teerd wor­den. Met het oog op de oprich­ting van een Euro­pese afde­ling en de uit­brei­ding van het actie­ter­rein van de stich­ting, heeft DFL in Bel­gië, en meer bepaald in Sint-Joost-Ten-Node, een solide basis voor haar ini­tia­tie­ven gevonden.

Voor­be­rei­dende bijeen­kom­sten tus­sen Sint-Joost-ten-Node en Dr. Abuelaish

De eerste bijeen­kom­st tus­sen de gemeente en Dr. Abue­laish vond in 2017 plaats met het oog op de oprich­ting van een Euro­pese afde­ling van DFL. In 2019 volgde dan een tweede bijeen­kom­st die gericht was op de bewust­ma­king het Bel­gische publiek over de dage­lijkse rea­li­teit van de Pales­ti­j­nen. Deze rea­li­teit kon gedeeld wor­den aan de hand van de getui­ge­nis van de Pales­ti­jnse arts, een voors­tan­der van vrede en dia­loog ondanks het ver­lies van drie van zijn doch­ters en zijn nichtje tij­dens ‘Ope­ra­tie Gego­ten Lood’, het in 2009 door het Israë­lische leger in Gaza gevoerde offen­sief. Het was tij­dens deze tweede bijeen­kom­st dat het idee om in Bel­gië, en in het bij­zon­der in de gemeente Sint-Joost-ten-Node, een natio­nale afde­ling van de stich­ting op te rich­ten concreet vorm kreeg. Zo bun­de­len de gemeente Sint-Joost en de stich­ting Daugh­ters for Life de krach­ten rond een gedeelde mis­sie : de toe­gang tot onder­wi­js voor jonge Pales­ti­jnse vrou­wen onders­teu­nen en de betrok­ken­heid van de bevol­king bij huma­ni­taire hulp bevor­de­ren. Dit part­ner­schap wordt weers­pie­geld in de huma­ni­taire visie van de gemeente, die is uit­ge­groeid tot een anker­punt voor de stich­ting in Euro­pa. Samen zet­ten de stich­ting en de gemeente bewust­ma­king­scam­pagnes en onders­teu­ning­sac­ties op rond onder­wi­js, die de waar­den van de gemeente inzake soli­da­ri­teit en inclu­sie beli­cha­men. “De bur­ge­mees­ter, Emir Kir, en zijn team, eve­nals leden van de gemeen­schap en Kha­lid, heb­ben vanaf de alle­reerste dag van de oprich­ting van de stich­ting in Euro­pa blijk gege­ven van bij­zon­dere behulp­zaam­heid en een grote gene­ro­si­teit”, aldus dr. Abue­laish. De heer Kha­lid CHAREF is verant­woor­de­lijk voor het depar­te­ment Inter­na­tio­nale betrek­kin­gen & Samen­wer­king van de gemeente Sint-Joost-ten-Node. De Daugh­ters for Life Foun­da­tion Europe zag in novem­ber 2021 het daglicht.

De gemeente Sint-Joost, een thui­sha­ven voor Daugh­ters for Life

Sinds 2021 is Sint-Joost-ten-Node actief betrok­ken bij de onders­teu­ning van DFL, door loka­len en uitrus­ting ter bes­chik­king van de stich­ting te stel­len. Hier­naast biedt het gemeen­te­bes­tuur ook logis­tieke steun, waar­door de stich­ting haar acti­vi­tei­ten kan opvoe­ren en haar pro­jec­ten in Bel­gië en Euro­pa kan uit­brei­den. Dr. Abue­laish beves­tigt het belang van de steun van de gemeente aan de stich­ting : “Ze heb­ben de acti­vi­tei­ten van Daugh­ters for Life moge­lijk gemaakt door finan­ciële en logis­tieke steun eve­nals door de orga­ni­sa­tie van ver­wel­ko­ming­se­ve­ne­men­ten voor onze beurss­tu­dentes”. De gemeente is over­ge­gaan tot het slui­ten van for­mele ove­reen­kom­sten : in 2015 sloot ze zich aan bij het Net­werk van Bel­gische lokale ove­rhe­den voor Pales­ti­na en in 2017 onder­te­kende ze een samen­wer­king­spro­to­col met de stad Al Aiza­ria. Daar­naast reisde in 2018 een dele­ga­tie bes­taande uit de bur­ge­mees­ter, poli­tieke ver­te­gen­woor­di­gers, amb­te­na­ren en leden van het maat­schap­pe­lijk mid­den­veld naar Pales­ti­na om er ken­nis te maken met de part­ners van de gemeente en het lokale vere­ni­ging­sle­ven met het oog op de ver­de­ling van de fond­sen inge­za­meld bij uiteen­lo­pende door de gemeente geor­ga­ni­seerde acti­vi­tei­ten. In het­zelfde jaar wer­den er pro­ject­fi­nan­cie­rin­gen gerea­li­seerd in het kader van een sub­si­die van de Vlaamse ove­rheid (Vlaams Samen­wer­king­spro­gram­ma). In 2020 stuurde de gemeente ook hulp op het vlak van gezond­heid­szorg naar een van haar part­ners in de gemeente Al Aiza­ria, getrof­fen door de gezond­heid­scri­sis in ver­band met Covid 19. Ver­vol­gens werd er in 2022 een sub­si­die toe­ge­kend en werd er IT-appa­ra­tuur aan de stich­ting gedo­neerd. Ver­te­gen­woor­di­gers van het gemeen­te­bes­tuur kre­gen ook de kans om ver­te­gen­woor­di­gers van de lokale ove­rhe­den van Al Aiza­ria te ont­moe­ten voor de inhul­di­ging van de gemeen­te­lijke spor­thal, die werd gere­no­veerd en uit­ge­rust dank­zij een gemeen­te­lijke sub­si­die. In 2023 ont­ving de stich­ting nog een bij­ko­mende sub­si­die van de gemeente. Van 29 april tot 18 mei van dit jaar werd een dona­tie­cen­trum voor Gaza geo­pend om het inza­me­len van dona­ties te ver­ge­mak­ke­lij­ken, de mid­de­len eer­lijk te ver­de­len en de impact van dona­ties aan lokale ngo’s en vere­ni­gin­gen te maxi­ma­li­se­ren. In het kader van het part­ner­schap tus­sen Sint-Joost en Pales­ti­na orga­ni­seerde de gemeente in 2024 een soli­da­ri­teits­maal­ti­jd waar­van de opbreng­st werd ges­chon­ken aan de Daugh­ters for Life Foun­da­tion om de bur­ger­be­vol­king van Gaza, die ver­schrik­ke­lijke tij­den door­maakt, te steu­nen. De steun van het publiek wordt nog vers­terkt door gemeen­schap­se­ve­ne­men­ten geor­ga­ni­seerd rond de thema’s van de stich­ting, waar­door de bewust­ma­king van de inwo­ners m.b.t. de huma­ni­taire hulp wordt ver­groot en de lokale steun wordt geconsolideerd.

Stu­die­beur­zen op maat voor een veel­be­lo­vende toekomst

De DFL Foun­da­tion biedt uni­ver­si­taire stu­die­beur­zen die de vol­le­dige kos­ten van stu­die, huis­ves­ting en leven­son­de­rhoud dek­ken aan jonge vrou­wen uit het Mid­den-Oos­ten in moei­lijke omstan­di­ghe­den. Om gese­lec­teerd te wor­den, moe­ten de beguns­tig­den door een uni­ver­si­teit aan­vaard wor­den en aan de vereiste aca­de­mische cri­te­ria vol­doen. Dit pro­gram­ma, waar momen­teel stu­dentes uit lan­den als Pales­ti­na, Marok­ko en Syrië aan deel­ne­men, beoogt onders­teu­ning te bie­den aan jonge vrou­wen die anders niet over de mid­de­len zou­den bes­chik­ken om hun uni­ver­si­taire stu­dies voort te zet­ten. Het indruk­wek­kende slaag­per­cen­tage van 100 % onder de beguns­tig­den getuigt van de impact van het pro­gram­ma en de zorg die aan de selec­tie en onders­teu­ning van elke stu­dente bes­teed wordt.

Een terug­blik op de cere­mo­nie van 26 okto­ber 2024 : getui­ge­nis­sen en veerkracht

De beguns­tigde stu­dentes van DFL delen hun tra­jec­ten, geken­merkt door uit­da­gin­gen, maar ook door een sterke vast­be­ra­den­heid. Op 26 okto­ber 2024 vond in het gemeen­te­huis van Sint-Joost-ten-Node een recep­tie plaats ter ere van de afges­tu­deerde beurss­tu­dentes van Daugh­ters for Life in Bel­gië. De cere­mo­nie werd bij­ge­woond door Dr. Abue­laish, de eerste advi­seur van de Pales­ti­jnse ambas­sa­deur, de bur­ge­mees­ter van de gemeente en leden van het publiek. Alle beurss­tu­dentes spra­ken hun erken­te­lij­kheid en dank­baa­rheid uit ten opzichte van de stich­ting en de uni­ver­si­tei­ten die hen had­den gese­lec­teerd. Een jonge stu­dente uit Gaza was even­wel bij­zon­der ontroerd omdat ze, nadat ze ver­schei­dene fami­lie­le­den had ver­lo­ren, erin ges­laagd was haar land te ver­la­ten dank­zij de hulp van DFL en de Uni­ver­si­teit Gent, die vrij snel een visum voor haar wis­ten te rege­len. Der­ge­lijke verha­len van veer­kracht en succes ver­te­gen­woor­digt de visie van Dr. Abue­laish : leed omzet­ten in kracht en tegens­poed omzet­ten in kan­sen. Tij­dens de cere­mo­nie moe­digde Dr. Abue­laish de afges­tu­deerde stu­dentes aan om andere stu­dentes in nood de hand te rei­ken en zo de visie van DFL te vers­prei­den en een toe­kom­st­ge­richte keten van soli­da­ri­teit en weder­zi­jdse hulp te vor­men. Dit was een van de hoog­te­pun­ten van de cere­mo­nie. De betrok­ken­heid van de gemeente Sint-Joost bij de acti­vi­tei­ten van de stich­ting Daugh­ters for Life is bij­zon­der belan­grijk voor Dr. Abue­laish, die het als volgt toe­licht : “Deze vorm van samen­wer­king is nood­za­ke­lijk en van levens­be­lang om soli­da­ri­teit te betui­gen. Wan­neer we ons vere­ni­gen, kun­nen we zaken in bewe­ging zet­ten en onze wereld beter maken voor iede­reen. Ik wil iede­reen van de gemeente Sint-Joost, en in het bij­zon­der bur­ge­mees­ter Emir Kir, Dorah, Kha­lid en het hele team, van harte bedan­ken. De gemeente Sint-Joost is alti­jd bereid om Daugh­ters for Life te steu­nen omdat ze gelooft in de mis­sie en visie van de stich­ting. Ik wil alle andere gemeen­ten aan­moe­di­gen om in de voet­spo­ren van Sint-Joost te tre­den ”. De dag werd afges­lo­ten met een buf­fet, waar­door er een warme en gezel­lige gele­gen­heid werd gecreëerd – een gedeeld moment van soli­da­ri­teit – voor uit­wis­se­lin­gen tus­sen de geno­dig­den en de afges­tu­deerde studentes.

We kun­nen uit deze cere­mo­nie drie conclu­sies trek­ken. Alle men­sen en orga­ni­sa­ties die heb­ben bij­ge­dra­gen aan de stu­die­beur­zen, zien het bewi­js dat deze jonge vrou­wen dank­zij hun steun kon­den afstu­de­ren. De stich­ting is uit­ge­groeid tot een refe­ren­tie en een toev­lucht­soord voor stu­dentes die hun stu­dies willen voort­zet­ten. Op mid­del­lange en lange ter­mi­jn zijn er meer uni­ver­si­taire stu­die­beur­zen nodig om andere stu­dentes uit het Mid­den-Oos­ten te hel­pen hun stu­dies voort te zetten.

Naar een echt Euro­pees Daugh­ters for Life-cen­trum in Sint-Joost : een ambi­tieus toekomstproject

Ter­wi­jl Sint-Joost en DFL hun ins­pan­nin­gen voort­zet­ten, wil de gemeente van Sint-Joost een Euro­pees cen­trum voor de stich­ting maken. De belan­grijkste rede­nen hier­voor zijn dat Sint-Joost een gast­vrije gemeente is, een kruis­punt van natio­na­li­tei­ten en cultu­ren, en dat de ini­tia­tie­ven van beide enti­tei­ten gemeen­schaps­vor­ming bevor­de­ren, met regel­ma­tige deel­name van bur­gers en lokale vere­ni­gin­gen. Hie­ruit kun­nen uit­wis­se­lin­gen en samen­wer­kin­gen met andere Bel­gische uni­ver­si­tei­ten en ins­tel­lin­gen groeien. Boven­dien wordt de stich­ting onders­teund door een Raad van Bes­tuur bes­taande uit inv­loe­drijke per­soon­lij­khe­den, die de stich­ting een sym­bo­lisch en ope­ra­tio­neel gewicht geven. Dit lan­ge­ter­mi­jn­pro­ject is geba­seerd op een gedeelde wens om de door Dr. Abue­laish geï­ni­tieerde onder­wi­j­son­ders­teu­ning en huma­ni­taire hulp, te conso­li­de­ren. Zijn boek met de titel “I Shall Not Hate”, waa­rin hij over Israë­lisch-Pales­ti­jnse ver­zoe­ning spreekt, zal voor iede­reen bes­chik­baar zijn in de biblio­the­ken van Sint-Joost en Schaar­beek eve­nals via ver­schil­lende verenigingen.

De allian­tie tus­sen de gemeente Sint-Joost-ten-Node en de stich­ting Daugh­ters for Life is het resul­taat van een gedeelde visie op men­se­lij­kheid en inclu­sie. Dit part­ner­schap laat zien dat zelfs de kleinste gemeen­schap­pen een glo­bale impact kun­nen heb­ben door pro­jec­ten met een sterke sociale dimen­sie te onders­teu­nen. De suc­ces­ve­rha­len van de jonge beurss­tu­dentes tonen aan hoe met een beetje steun en veel vast­be­ra­den­heid, onder­wi­js een krach­tig ins­tru­ment kan zijn om levens te trans­for­me­ren. Door meer dan enkel een beurs­pro­gram­ma te bie­den, illus­tre­ren de stich­ting en de gemeente dat soli­da­ri­teit en betrok­ken­heid van bur­gers gren­zen kun­nen over­schri­j­den en voor toe­kom­stige gene­ra­ties nieuwe pers­pec­tie­ven kun­nen openen.

Een teken van solidariteit : Het Festival van Internationale Solidariteit van Ukkel in het kader van kinderrechten

“We kun­nen er nooit genoeg over pra­ten”, aldus Gior­gia Boldrini.

Sinds 2019 onder­scheidt Ukkel zich door een onver­zet­te­lijke inzet voor inter­na­tio­nale soli­da­ri­teit en de orga­ni­sa­tie van jaar­lijkse fes­ti­vals. Elk fes­ti­val is opge­zet om een bepaald sleu­tel­the­ma op het gebied van mon­diale soli­da­ri­teit in de schi­jn­wer­pers te plaat­sen. Gior­gia Bol­dri­ni, verant­woor­de­lijk voor Inter­na­tio­nale soli­da­ri­teit en Euro­pese zaken voor de gemeente Ukkel, geeft ons een boeiende getui­ge­nis van het tra­ject dat dit fes­ti­val heeft afge­legd, dat er in 2024 voor heeft geko­zen op kin­der­rech­ten te focussen.

Het Fes­ti­val van Inter­na­tio­nale Soli­da­ri­teit zag in 2019 het daglicht en ging bes­chei­den van start met een duur van een of twee dagen, zon­der spe­ci­fiek the­ma, en richtte zijn acti­vi­tei­ten sim­pel­weg op het alge­mene the­ma van de inter­na­tio­nale soli­da­ri­teit. In 2020 kreeg de visie van het fes­ti­val een scher­pere focus met het the­ma deko­lo­ni­sa­tie en immi­gra­tie. Doel was om de zicht­baa­rheid te ver­gro­ten van vere­ni­gin­gen die het hele jaar door rond deze thema’s wer­ken, en zo een vorm van essen­tiële open­bare dienst­ver­le­ning te bie­den aan de hand van uiteen­lo­pende inter­ac­tieve en infor­ma­tieve activiteiten.

In 2023 viel de keuze op het the­ma vluch­te­lin­gen naar aan­lei­ding van de kom­st van de vele Oekraïense vluch­te­lin­gen, om een jaar te mar­ke­ren dat in het teken stond van bewust­ma­king en steun aan men­sen die door conflic­ten ontheemd zijn geraakt. Deze edi­tie onder de noe­mer “Van Ukkel en elders” belichtte aan­gri­j­pende getui­ge­nis­sen en bete­ke­nis­volle wer­ken. Een foto­ten­toons­tel­ling ver­we­zen­lijkt door de jon­ge­ren van het opvang­cen­trum voor niet-bege­leide min­der­ja­rige vluch­te­lin­gen (NBMV) van het Rode Kruis Bel­gië van Ukkel, en bege­leid door foto­grafe Johan­na de Tes­sières, werd bij­zon­der goed onthaald. Deze jon­ge­ren wis­ten door mid­del van foto’s geno­men in de wijk rond het Sint-Jobs­plein hun unieke visie op hun leef­we­reld vast te leg­gen en te delen. Het team van het NBMV-cen­trum ont­wik­kelde ook een edu­ca­tief par­cours voor het alge­mene publiek en scho­len, gericht op het confron­te­ren van onze per­cep­ties van migra­tie en migran­ten met spe­ci­fieke infor­ma­tie over het the­ma. Doel van dit ini­tia­tief was om kin­de­ren en jon­ge­ren te laten ken­nis­ma­ken met de com­plexe rea­li­teit van het leven als vluch­te­ling door mid­del van een edu­ca­tieve en inter­ac­tieve onder­dom­pe­ling. Het jaar 2024 mar­keert een keer­punt met de keuze om onze aan­dacht op kin­der­rech­ten te rich­ten. Deze bes­lis­sing was het resul­taat van een dis­cus­sie bin­nen de Advies­raad Inter­na­tio­nale Soli­da­ri­teit (AIS), die leidde tot een eerste voors­tel om men­sen­rech­ten op een glo­bale manier te behan­de­len. De focus op een spe­ci­fieke vorm van men­sen­rech­ten, meer bepaald kin­der­rech­ten, leek ech­ter meer impact en rele­van­tie te heb­ben. De dienst Inter­na­tio­nale soli­da­ri­teit heeft een rijk en geva­rieerd aan­bod aan acti­vi­tei­ten rond dit the­ma uitgewerkt.

Het pro­gram­ma van het fes­ti­val omvat een cen­trale ten­toons­tel­ling in het Cultu­reel Cen­trum van Ukkel over kin­der­rech­ten door het pris­ma van kin­de­rar­beid over de hele wereld (door het Cen­trum voor foto­jour­na­lis­tiek Géo­po­lis) en de leven­dige illus­tra­ties van Anna Wan­da Gogu­sey, en een foto­ten­toons­tel­ling in de open­bare ruimte over de leven­som­stan­di­ghe­den van NBMV’s in Calais. Kin­de­ren, scho­len en gezin­nen kre­gen de kans om deel te nemen aan gea­ni­meerde ges­prek­ken en work­shops die tij­dens het fes­ti­val wer­den aan­ge­bo­den door Amnes­ty Inter­na­tio­nal en de Coor­di­na­tion Natio­nale d’Ac­tion pour la Paix et la Démo­cra­tie. De film “Sur le che­min de l’é­cole” van Pas­cal Plis­son, die dank­zij de bij­drage van de AIS op het pro­gram­ma stond en op 20 maart werd ver­toond, gaf het publiek inzicht in de dage­lijkse uit­da­gin­gen waar­mee kin­de­ren wereld­wi­jd wor­den gecon­fron­teerd om alleen nog maar toe­gang tot onder­wi­js te krijgen.

Vol­gens mevrouw Bol­dri­ni was een van de hoog­te­pun­ten van de inhul­di­ging van het fes­ti­val de aan­we­zi­gheid van een brede waaier aan spre­kers uit de Bel­gische en wereld­wi­jde kin­der­rech­ten­ge­meen­schap, waa­ron­der de kin­der­rech­ten­com­mis­sa­ris van de Fede­ra­tie Wal­lo­nië-Brus­sel, de expert van Amnes­ty Bel­gium inzake kin­der­rech­ten en de Bel­gische regis­seur Marc-Hen­ri Wajn­berg, wat een groot publiek van gemo­ti­veerde en betrok­ken deel­ne­mers aan­trok. Het thea­ter­ge­zel­schap La Com­pa­gnie qui Pétille voegde ook een uniek tintje toe aan het fes­ti­val met zijn impro­vi­sa­tie­show “Espoir!” waa­rin, door mid­del van geïm­pro­vi­seerde scènes, de rech­ten van kin­de­ren wer­den behan­deld – gekruid met humor, emo­tie en engagement.

Nu het fes­ti­val naar 2025 kijkt, geven de orga­ni­sa­to­ren al blijk van een voor­liefde voor het the­ma van de dub­bele cultuur. Deze keuze zou een oppor­tu­ni­teit vor­men om de cultu­rele rijk­dom van de inwo­ners van Ukkel en inter­na­tio­nale deel­ne­mers te ver­ken­nen en te waar­de­ren. Ook met dit nieuwe the­ma zal het fes­ti­val ver­der ban­den sme­den, infor­me­ren en ins­pi­re­ren, en nog meer geïn­te­res­seer­den samen­bren­gen rond de waar­den van soli­da­ri­teit en mensenrechten.

Retour sur la soirée de lancement de la Quinzaine de la solidarité internationale 2024 de la Ville de Bruxelles

Onze veront­schul­di­gin­gen, dit bericht is alleen bes­chik­baar in FR.

Mer­cre­di 25 sep­tembre se tenait la soi­rée de lan­ce­ment de la Quin­zaine de la Soli­da­ri­té Inter­na­tio­nale de la Ville de Bruxelles. Après un mot d’ouverture par l’Echevin à la soli­da­ri­té inter­na­tio­nale, s’est tenue une table ronde sur la thé­ma­tique de la Quin­zaine de cette année : la construc­tion de la paix. Thème très actuel au vu des conflits qui font rage autour de nous et sur les­quels il est impos­sible de fer­mer les yeux. Bruxelles est une ville qui ras­semble une mul­ti­tude de cultures, elle ne peut donc pas y res­ter indif­fé­rente et doit être actrice de la paix, de la soli­da­ri­té et de la justice.

 

Deux intervenant·es étaient présent·es à la table ronde : Colette Brae­ck­man, jour­na­liste spé­cia­li­sée dans l’Afrique cen­trale qui a bien connu le Rwan­da pré et post géno­cide et Ser­gio Jara­mil­lo Caro, diplo­mate colom­bien qui a par­ti­ci­pé aux négo­cia­tions entre les Forces armées révo­lu­tion­naires de Colom­bie et le gou­ver­ne­ment colombien.

Dans leurs dis­cours, les deux se rejoignent sur le temps néces­saire à la construc­tion d’une paix durable, de prendre toutes les dimen­sions en compte avant de signer des accords. Elle doit aus­si se faire en lais­sant la place aux voix des vic­times et en leur per­met­tant de recon­naître et de condam­ner leurs bour­reaux. Si le pro­ces­sus est mal mené, les conflits risquent de refaire sur­face plus tard et ailleurs.

Dans leurs dis­cours, les intervenant·es insistent sur le fait que les citoyen·nes d’Occident doivent conti­nuer à par­ler des conflits actuels, même ceux dont la presse ne parle pas, et sur l’importance de ne pas s’habituer aux hor­reurs qui ont lieu ailleurs et lais­ser les mobi­li­sa­tions s’épuiser.

 

La Quin­zaine de la Soli­da­ri­té Inter­na­tio­nale est un évé­ne­ment annuel orga­ni­sé par la Ville de Bruxelles. Au cours de ces deux semaines, la thé­ma­tique choi­sie est déve­lop­pée à tra­vers un pro­gramme de débats, films, spec­tacles, expo­si­tions, etc. Le but est de sen­si­bi­li­ser la popu­la­tion bruxel­loise à la soli­da­ri­té inter­na­tio­nale, elle est orga­ni­sée par la cel­lule Soli­da­ri­té Inter­na­tio­nale de la com­mune en col­la­bo­ra­tion en col­la­bo­ra­tion avec le sec­teur associatif.

 

Plus d’informations sur le pro­gramme de cette année, qui se déroule du 25 sep­tembre au same­di 12 octobre , via ce lien : https://​quin​zai​ne​so​li​da​rite​.bruxelles​.be/​a​c​t​i​v​i​tes.

Sint-Gillis en Berkane : al meer dan 10 jaar een vruchtbare samenwerking

In 2007 ging de gemeente Sint-Gil­lis een part­ner­schap voor inter­na­tio­nale samen­wer­king aan met de gemeente Ber­kane in Marok­ko. Tot op de dag van van­daag wer­ken beide gemeen­ten samen rond het the­ma sociale dienst­ver­le­ning met de vol­gende doel­stel­ling : “Het beleid op vlak van sociale dienst­ver­le­ning ont­wik­ke­len via de pro­fes­sio­na­li­se­ring en ins­tan­dhou­ding van een dienst voor sociale dienst­ver­le­ning en van geïn­te­greerde en gecoör­di­neerde sociale pro­jec­ten met de andere sociale acto­ren, ten voor­dele van bur­gers in het alge­meen en van de meest kan­sar­men in het bijzonder”. 

Bij het begin van het part­ner­schap deden zich er een aan­tal pro­ble­men voor, met name met betrek­king tot de moge­lij­kheid van de gemeente Ber­kane om deel te nemen aan het natio­naal ont­wik­ke­ling­si­ni­tia­tief (Ini­tia­tive Natio­nale de Déve­lop­pe­ment) in Marok­ko, en wegens de nood­zaak om meer pro­jec­ten te rea­li­se­ren. Boven­dien kende het part­ner­schap een onder­bre­king van twee jaar. In 2010 werd het part­ner­schap ech­ter her­vat met de vasts­tel­ling dat de com­pe­ten­ties voor de sociale dienst­ver­le­ning beheerd wor­den door het maat­schap­pe­lijk mid­den­veld, hoe­wel het de gemeente Ber­kane is die de pro­jec­ten financiert.

Ont­wik­ke­ling van het project

Na een bezoek te heb­ben gebracht aan de gemeente Sint-Gil­lis en er ken­nis te maken met de manier van wer­ken, heb­ben de ver­ko­ze­nen van de gemeente Ber­kane een nieuwe dienst voor sociale en cultu­rele zaken opge­zet. Met­ter­ti­jd onts­tond er een nieuwe visie op het sociaal beleid, die heeft geleid tot veran­de­rin­gen in de admi­nis­tra­tie, het maat­schap­pe­lijk mid­den­veld en de regio­nale en overheidsinstellingen.

In een eerste fase werd er een sociale ana­lyse uit­ge­voerd, waa­ruit de uit­wer­king van een meer­ja­ren­plan en de struc­tu­re­ring van de dienst voortv­loeide. In een tweede fase kon­den dan alle sociale en cultu­rele acto­ren wor­den geïn­ven­ta­ri­seerd en werd er een nieuwe net­wer­king­tool ont­wik­keld : de sociale en cultu­rele kaart. De eerste veran­de­rin­gen zien het daglicht, met name door een gro­tere trans­pa­ran­tie tus­sen de gemeente Ber­kane en de verenigingen.

Sinds 2010 is de gemeente Sint-Gil­lis bij­zon­der actief op het vlak van de oplei­ding van amb­te­na­ren, met het oog op het vers­ter­ken van de com­pe­ten­ties van de gemeente Ber­kane om een betere dienst­ver­le­ning aan de bur­gers te ver­ze­ke­ren. In 2012 wer­den er nieuwe oplei­din­gen geor­ga­ni­seerd om de maat­schap­pe­lijk wer­kers van de vere­ni­gin­gen de moge­lij­kheid te bie­den hun com­pe­ten­ties te diver­si­fië­ren, met thema’s die zowel betrek­king heb­ben op sociale dienst­ver­le­ning als op plan­ning­stech­nie­ken en het opzet­ten van pro­jec­ten. In dat­zelfde jaar wer­den in de Marok­kaanse gemeente wer­ken uit­ge­voerd voor de herin­rich­ting en reno­va­tie van de poly­va­lente zaal en de open­bare biblio­theek van Berkane.

In 2014 werk­ten de twee gemeen­ten aan de oprich­ting en uitrus­ting van twee oplei­ding­scen­tra voor vrou­wen en een sport­cen­trum in de wijk Trif­fa. Het betreft pro­jec­ten in ach­ter­ges­telde wij­ken. In 2016 keurde de gemeente Ber­kane een regle­ment goed met betrek­king tot de toe­ken­ning van sub­si­dies door de Gemeen­te­raad. Vol­gend op de rea­li­sa­tie van al deze pro­jec­ten was de eind­con­clu­sie van 2016 dui­de­lijk : er is een sociaal beleid dat in ove­reens­tem­ming met de lokale rea­li­teit werd uit­ge­werkt, en een dienst voor sociale en cultu­rele zaken die werd gepro­fes­sio­na­li­seerd en uit­ge­rust om samen met de andere sociale acto­ren geïn­te­greerde en gecoör­di­neerde sociale pro­jec­ten te rea­li­se­ren ten voor­dele van burgers.

Voort­bou­wend op het reeds gele­verde werk werd er een nieuw pro­gram­ma inge­diend voor de per­iode van 2017 tot 2021. Dit laatste heeft tot doel het vrucht­bare part­ner­schap ver­der te zet­ten, de pro­fes­sio­na­li­se­ring van de dienst te conso­li­de­ren en te vers­ter­ken, eve­nals de dyna­miek van het maat­schap­pe­lijk mid­den­veld te bevor­de­ren en zo het sociaal beleid van de gemeente te ondersteunen.

Pro­fes­sio­nele inte­gra­tie van vrouwen

Vanaf 2014 werd er, met de ope­ning van twee oplei­ding­scen­tra voor vrou­wen, een waaier van acti­vi­tei­ten opge­zet, zoals work­shops in culi­naire vaar­di­ghe­den, infor­ma­ti­ca en kap­pers- en schoon­heid­sver­zor­ging, modern en tra­di­tio­neel naai­werk, … Hier­bij was het voor de gemeen­ten belan­grijk om voo­ral de wen­sen van de vrou­wen zelf te res­pec­te­ren. Bij­ge­volg omvat­ten de aan­ge­bo­den oplei­din­gen ver­schei­dene thema’s en vakgebieden.

Het pro­ject is een waar succes. Enkele jaren na de lan­ce­ring ervan zijn de resul­ta­ten reeds zicht­baar. Vrou­wen heb­ben er een diplo­ma behaald, en som­mige onder hen heb­ben onder­tus­sen werk gevon­den of ervoor geko­zen om een eigen pro­ject op te star­ten. Het was met name voor deze laatste groep dat het idee bij de gemeen­ten onts­tond om pro­fes­sio­nele bege­lei­ding te voor­zien. Het oplei­ding­sproces werd uit­ge­kiend om hen te onders­teu­nen bij het denk­proces over moge­lijke pro­jec­ten en hoe deze duur­zaam gemaakt kun­nen worden.

In 2022 heb­ben de gemeen­ten Sint-Gil­lis en Ber­kane hun part­ner­schap ver­lengd tot 2026. Voor de acti­vi­tei­ten die in het kader van dit nieuwe pro­gram­ma wor­den aan­ge­bo­den, ligt de focus op de oplei­ding­scy­clus ten voor­dele van de lau­rea­ten van de oplei­ding­scen­tra voor vrou­wen (Centres de Qua­li­fi­ca­tions pour les Femmes). Na de vol­tooiing van de oplei­din­gen in 2021 kre­gen deze beguns­tig­den immers een eva­lua­tie­for­mu­lier ove­rhan­digd.  Hier­mee kon­den ze hun ver­wach­tin­gen en behoef­ten met betrek­king tot de aan­ge­bo­den oplei­din­gen ken­baar maken. Boven­dien werd na over­leg met de ove­rheid­sdienst Entraide Natio­nale, de offi­ciële part­ner van de gemeente Ber­kane voor het beheer van de oplei­ding­scen­tra (CQF’s) en verant­woor­de­lijk voor het peda­go­gisch pro­gram­ma en de exa­mens, bes­lo­ten om in het pro­gram­ma en het jaar­lijkse exa­men ook eco­no­mische concep­ten op te nemen.

De sociale dimen­sie van de centra 

Naast de ver­schil­lende aan­ge­bo­den thema’s, zoals infor­ma­ti­ca, ver­koop­tech­nie­ken en com­mu­ni­ca­tie, wor­den er ook andere work­shops, zoals conflict­be­heer­sing, geor­ga­ni­seerd. Een van de prio­ri­tei­ten van de cen­tra is de wel­willend­heid van de opleid­sters. Een goede vers­tan­dhou­ding met elk van de beguns­tig­den, tus­sen de 15 en 55 jaar, is bij­zon­der belan­grijk. Boven­dien moet er een gepaste com­mu­ni­ca­tie­vorm wor­den gevon­den en moet men leren omgaan met even­tuele pro­ble­men die tij­dens de work­shops naar voren komen.

Hoe­wel de vrou­wen voor­na­me­lijk naar de cen­tra komen om te leren, is de sociale dimen­sie van een der­ge­lijk pro­ject niet te ver­waar­lo­zen.  Elke vrouw heeft immers een ander tra­ject, en som­mige onder hen begin­nen op een kwets­baar moment in hun leven aan deze oplei­ding. De cen­tra kun­nen gezien wor­den als poten­tieel toev­lucht­soord, waar ze er even tus­se­nuit kun­nen zijn. Voor Nadia Moum­ni, die het part­ner­schap voor de gemeente Ber­kane coör­di­neert, en Naï­ma Ama­ra, die het­zelfde doet voor de gemeente Sint-Gil­lis, beant­woor­den de cen­tra aan een behoefte om gehoord te wor­den en als vol­waar­dige vrou­wen en niet enkel als moe­ders of echt­ge­notes bes­chouwd te wor­den. Er wordt geko­zen voor een echt par­ti­ci­pa­tieve aan­pak, waar­bij wordt over­legd met de vrou­wen en er tijd wordt voor­zien voor debrie­fing in ver­band met de programma’s. De vrou­wen kri­j­gen de kans om zelf ideeën en voors­tel­len aan te rei­ken. Door zich te enga­ge­ren voor dit oplei­ding­sproces kun­nen ze een diplo­ma ver­wer­ven, wat voor de deel­neem­sters bij­zon­der waar­de­vol is.

In de eerste wer­king­sja­ren van de cen­tra, merk­ten de twee coör­di­na­trices van het pro­ject soms een zekere teru­ghou­dend­heid van de echt­ge­no­ten en vaders van de beguns­tig­den. Er werd een dia­loog opge­zet om het belang en nut van deze twee cen­tra voor iede­reen dui­de­lijk te maken. Met­ter­ti­jd zag iede­reen welk enga­ge­ment er werd gevraagd : afwe­zi­ghe­den dienen te wor­den ver­me­den, het regle­ment en de werk­plan­ning moe­ten wor­den nage­leefd. In tegens­tel­ling tot hele­maal in het begin, zijn het nu de man­nen – huis­va­ders en echt­ge­no­ten – die zich komen infor­me­ren en ver­vol­gens hun vrouw of doch­ter aan­moe­di­gen om zich voor de oplei­din­gen in te schrijven.

Heel concreet wis­ten tal van vrou­wen die deze opleidingsprogramma’s heb­ben gevolgd zich te eman­ci­pe­ren en hun onaf­han­ke­lij­kheid te ver­gro­ten. Som­mige onder hen heb­ben onder­tus­sen een kap­sa­lon geo­pend, ande­ren heb­ben een coö­pe­ra­tieve opge­richt, of zijn nu aan de slag als banketbakker, …

Voor de gemeen­ten Ber­kane en Sint-Gil­lis stopt het hier niet, en wordt er ver­der nage­dacht over nieuwe en al even veel­be­lo­vende projecten.

Gender in de gemeentelijke internationale samenwerking

Op 30 novem­ber 2023 orga­ni­seer­den de gemeen­ten Sint-Jans-Molen­beek, Sint-Pie­ters-Woluwe en het plat­form Soli­ris een uit­wis­se­ling­sdag over het belang van gen­der in de inter­na­tio­nale samen­wer­king. Dit eve­ne­ment bood de gele­gen­heid om de aan­dacht te ves­ti­gen op de pro­jec­ten van de gemeen­ten in het kader van hun part­ner­schap­pen voor inter­na­tio­nale soli­da­ri­teit, gericht op het vers­ter­ken van de maat­schap­pe­lijke posi­tie van vrouwen. 

 

Zelfs eind 2023 is er nog steeds heel wat onge­lij­kheid tus­sen man­nen en vrou­wen in de samen­le­ving. Om de stri­jd hier­te­gen aan te gaan, heb­ben de gemeen­ten Sint-Jans-Molen­beek, Sint-Pie­ters-Woluwe en Sint-Gil­lis samen met hun part­ners pro­jec­ten gerea­li­seerd in het kader van hun pro­gram­ma voor gede­cen­tra­li­seerde inter­na­tio­nale samen­wer­king om de zicht­baa­rheid van vrou­wen te ver­gro­ten en hun maat­schap­pe­lijke posi­tie te vers­ter­ken door rond ver­schil­lende assen te werken.

 

Vrou­wen vers­ter­ken via de economie 

 

In 2007 zag het part­ner­schap tus­sen de gemeen­ten Sint-Jans-Molen­beek en Mbour in Sene­gal het daglicht. Oors­pron­ke­lijk begon­nen beide gemeen­ten rond het zeer ruim opge­vatte the­ma van eco­no­mische ont­wik­ke­ling te wer­ken, waar­bij ze zich meer spe­ci­fiek richt­ten op manie­ren om de gemeente te posi­tio­ne­ren voor een suc­ces­vol­lere lokale ont­wik­ke­ling. Hier­bij werd vast­ges­teld dat de vrou­wen in Mbour eco­no­misch sterk gemar­gi­na­li­seerd waren. Om deze vrou­wen zo goed moge­lijk te onders­teu­nen, heb­ben de gemeen­ten in 2011 – 2012 de reeds bes­taande ini­tia­tie­ven in kaart gebracht. Wat de ver­wer­king van lokale pro­duc­ten betreft, bes­ton­den er geen net­wer­ken van vrou­we­lijke ver­wer­kers van lokale producten.

 

Dank­zij het part­ner­schap kon er een net­werk wor­den gecreëerd om de vrou­wen de kans te bie­den uit te groeien tot echte onder­ne­mers. Zo kon hun posi­tie vers­terkt wor­den en kre­gen ze meer orga­ni­sa­to­rische, finan­ciële en sociale slag­kracht. Boven­dien werd er ook een fede­ra­tie opge­richt van vrou­we­lijke ver­wer­kers van lokale pro­duc­ten (fruit, groen­ten en gra­nen). Ze wordt momen­teel voor­ge­ze­ten door een vrouw die lei­ding geeft aan onge­veer dui­zend andere leden van het net­werk, waa­ron­der vrou­wen met een han­di­cap. Het part­ner­schap heeft bij­ge­dra­gen aan de conso­li­da­tie van lei­der­schap (oplei­ding van deze vrou­wen, vers­ter­king van hun vaar­di­ghe­den, onders­teu­ning bij for­ma­li­se­ring, vers­ter­king van hun geloof­waar­di­gheid bij andere lokale en natio­nale part­ners). Van­daag de dag heb­ben deze vrou­wen in heel Sene­gal en zelfs inter­na­tio­naal een klan­ten­bes­tand uitgebouwd.

 

Dit betekent ech­ter niet dat de man­nen bena­deeld wor­den, want ze genie­ten mee van de acti­vi­tei­ten van de vrou­wen. Ze wor­den immers door het net­werk inges­cha­keld voor de leve­ring van pro­duc­ten, de zoek­tocht naar grond­stof­fen, enz. De orga­ni­sa­tie ont­vangt ook sta­giairs om ze op te lei­den en ze zo effec­tief moge­lijk in lopende pro­jec­ten te integreren.

 

 

Vrou­wen vers­ter­ken en waar­de­ren via opleidingen

Sinds 2007 beheert de gemeente Sint-Gil­lis inter­na­tio­nale samen­wer­king­spro­jec­ten met de gemeente Ber­kane in Marok­ko. Beide gemeen­ten wer­ken vanuit het the­ma sociale actie. Hoe­wel gen­derk­wes­ties eer­der al aan bod zijn geko­men in Ber­kane, waren de eerste ini­tia­tie­ven geen groot succes. De pro­jec­ten bes­temd voor lokale toe­pas­sing wer­den immers door cen­trale ove­rheid­sins­tan­ties ontwikkeld.

 

In 2010 werd er door een aan­tal belan­gheb­ben­den een ini­tia­tief gelan­ceerd om een lokale diag­nose uit te voe­ren en zo de behoef­ten van de gemeente en haar bur­gers te iden­ti­fi­ce­ren. Aan­ge­zien in de eer­dere pro­jec­ten de lokale visie ont­brak, wer­den deze aan­ge­past om aan de geï­den­ti­fi­ceerde behoef­ten te vol­doen. Concreet is hie­ruit naar voren geko­men dat er in de wij­ken een gebrek aan sociale, cultu­rele en sport­voor­zie­nin­gen was. Hier­naast werd ook de behoefte van vrou­wen geï­den­ti­fi­ceerd om zich te eman­ci­pe­ren en beroep­so­plei­din­gen te volgen.

 

In 2014 zagen twee oplei­ding­scen­tra voor vrou­wen het daglicht. Vanaf het begin werd voo­rop­ges­teld dat deze cen­tra door de gemeente en niet door vere­ni­gin­gen beheerd zou­den wor­den. De twee lokale ove­rhe­den willen ins­pe­len op de vraag van de vrou­wen naar beroep­so­plei­din­gen door mid­del van work­shops in culi­naire vaar­di­ghe­den, infor­ma­ti­ca en naai­werk. Met dit voor ogen werd er een part­ner­schap met de ove­rheid­sdienst Entraide Natio­nale aangegaan.

 

Hoe­wel het pro­ject voor sociale inte­gra­tie in het begin nog vaag was, begon alles na twee jaar vas­tere vorm te kri­j­gen dank­zij de moti­va­tie van de vrou­wen om deel te nemen en door het kader dat door de amb­te­na­ren voor het beheer van het cen­trum werd gecreëerd. Het met de gemeente Sint-Gil­lis tot stand gebrachte part­ner­schap droeg bij tot de moti­va­tie van alle bij het pro­ject betrok­ken partijen.

 

De resul­ta­ten zijn eve­neens bij­zon­der posi­tief. Tal van vrou­wen heb­ben een vak geleerd en diploma’s behaald. Som­mi­gen heb­ben werk gevon­den en ande­ren kon­den eigen pro­jec­ten ont­wik­ke­len. Het aan­bie­den van aan­vul­lende oplei­din­gen en bij­scho­ling van deze beguns­tig­den is een van de vlag­gen­schip­pro­jec­ten die door de gemeen­ten Sint-Gil­lis en Ber­kane ont­wik­keld wer­den. De thema’s die wor­den aan­ge­bo­den, omvat­ten onder andere de secre­ta­riaat­so­plei­ding waar meisjes infor­ma­ti­ca, com­mu­ni­ca­tie, ver­koop­tech­nie­ken, enz. leren.

 

De sociale dimen­sie ach­ter deze pro­jec­ten is ook sterk aan­we­zig. Onder die­ge­nen die een beroep doen op de cen­tra, zijn er vrou­wen die moei­lijke omstan­di­ghe­den of de harde rea­li­teit van hun leven ontv­luch­ten. De cen­tra fun­ge­ren voor hen dan ook als toev­lucht­soord en een omka­de­ring die beant­woordt aan hun nood om gehoord te wor­den en als vol­waar­dige vrou­wen en niet enkel als moe­ders of echt­ge­notes bes­chouwd te wor­den. Er wordt voor een par­ti­ci­pa­tieve aan­pak geko­zen om hen in staat te stel­len zich­zelf uit te druk­ken, en om ruimte voor hun visie en ideeën te creë­ren. Dank­zij deze cen­tra wor­den vrou­wen naar waarde ges­chat en her­win­nen ze hun zelfvertrouwen.

 

Vrou­wen vers­ter­ken via sociale bescherming

 

Sinds 2014 heeft Sint-Pie­ters-Woluwe ook een part­ner­schap met Bur­ki­na Faso, en meer bepaald met Arron­dis­se­ment nr. 3 van de gemeente Oua­ga­dou­gou. Het pro­gram­ma is gericht op de moder­ni­se­ring van de bur­ger­lijke stand met het oog op de opvol­ging van het op cen­traal niveau gevoerde beleid. Bur­ki­na Faso telt meer dan zes­tig ver­schil­lende etnische groe­pen, elk met uiteen­lo­pende gen­der­ve­rhou­din­gen. Vol­gens Kaya­na Ouat­ta­ra, coör­di­na­tor van het pro­gram­ma voor gemeen­te­lijke inter­na­tio­nale samen­wer­king van het arron­dis­se­ment, speelt de cultu­rele en reli­gieuze context van het land een rol in de onge­lij­kheid tus­sen man­nen en vrou­wen. Dat is ook de reden waa­rom “de ove­rheid­sins­tan­ties van Bur­ki­na Faso gen­der­ge­lij­kheid en recht­vaar­di­gheid erns­tig nemen op alle niveaus van het sociale, eco­no­mische en poli­tieke leven”, aldus Kaya­na Ouat­ta­ra. Bur­ki­na Faso bes­chikt over een ‘Minis­tère de la Soli­da­ri­té Natio­nale, de l’Ac­tion Huma­ni­taire, de la Récon­ci­lia­tion Natio­nale, du Genre et de la Famille’ (minis­te­rie van natio­nale soli­da­ri­teit, huma­ni­taire actie, natio­nale ver­zoe­ning, gen­der en gezin), dat zich met gen­derk­wes­ties bezighoudt.

 

De gemeente Sint-Pie­ters-Woluwe draagt met haar exper­tise en finan­ciële mid­de­len bij tot de moder­ni­se­ring van de bur­ger­lijke stand. Arron­dis­se­ment nr. 3 van de gemeente Oua­ga­dou­gou orga­ni­seert col­lec­tieve brui­lof­ten om de rechts­po­si­tie en sociale bes­cher­ming van vrou­wen en kin­de­ren te ver­be­te­ren. Doel is het onders­teu­nen van de maat­schap­pe­lijke voo­ruit­gang en eman­ci­pa­tie van de vrouw. Bij deze col­lec­tieve brui­lof­ten wor­den ver­schei­dene kop­pels bij elkaar gebracht om in een geza­men­lijke cere­mo­nie te trou­wen. Hier­door kun­nen de kos­ten voor het huwe­lijk gedrukt wor­den en door ver­schei­dene fami­lies (zowel fami­lies in pre­caire situa­ties als min of meer wel­ges­telde fami­lies) te vere­ni­gen, wordt huwen toe­gan­ke­lij­ker. Zo is het tevens moge­lijk bepaalde situa­ties juri­disch te regu­la­ri­se­ren, d.w.z. vrou­wen kri­j­gen de kans om over offi­ciële docu­men­ten van de bur­ger­lijke stand te beschikken.

 

Daar­naast wordt er momen­teel een wach­truimte voor de bur­ger­lijke stand gebouwd. Dit met het oog op het ver­gro­ten van de toe­gan­ke­lij­kheid van de bur­ger­lijke stand voor vrou­wen, en in het bij­zon­der vrou­wen met beperkte mobi­li­teit, bij het regis­tre­ren van pas­ge­bo­re­nen. In alle gemeen­ten van Bur­ki­na Faso is er ook een coör­di­na­tie van vrou­we­nor­ga­ni­sa­ties. Deze coör­di­na­tie wordt in elke bij­zon­dere dele­ga­tie ver­te­gen­woor­digd en houdt reke­ning met per­so­nen in kwets­bare situa­ties, voor het meren­deel vrouwen.

 

In het arron­dis­se­ment is er eve­neens een opvang­cen­trum dat door een vrou­we­nor­ga­ni­sa­tie beheerd wordt. Er wor­den wonin­gen voor ontheem­den gebouwd, voor­na­me­lijk vrou­wen die de conflict­ge­bie­den van het land ontv­lucht zijn. Ze wor­den bege­leid en kri­j­gen de kans om acti­vi­tei­ten zoals naai­werk, tui­nie­ren, enz. aan te leren zodat ze zich­zelf kun­nen voeden.

 

Vrou­wen cen­traal stel­len bij initiatieven

 

De drie Brus­selse gemeen­ten heb­ben dan ook gewerkt aan pro­jec­ten om de posi­tie van vrou­wen te vers­ter­ken en hen op ver­schil­lende manie­ren te onders­teu­nen. De inter­na­tio­nale soli­da­ri­teits­pro­jec­ten in Sene­gal, Marok­ko en Bur­ki­na Faso heb­ben gehol­pen om de posi­tie van vrou­wen bin­nen hun gemeen­schap min­der kwets­baar te maken door moge­lij­khe­den voor pro­fes­sio­nele en per­soon­lijke ont­wik­ke­ling te bie­den. Boven­dien bli­j­ven de gemeen­ten Mbour, Ber­kane en Oua­ga­dou­gou rond gen­derk­wes­ties wer­ken en zet­ten ze andere pro­jec­ten op om vrou­wen zowel op eco­no­misch als op sociaal vlak bij te staan.

 

In Bur­ki­na Faso werd de vere­ni­ging ‘Centre d’i­ni­tia­tives et d’ap­pui au déve­lop­pe­ment’ (cen­trum voor ini­tia­tie­ven en ont­wik­ke­ling­son­ders­teu­ning) opge­richt om vrou­wen in kwets­bare situa­ties te onders­teu­nen bij hun ont­plooiing. Het cen­trum biedt inkom­sten­ge­ne­re­rende acti­vi­tei­ten aan, zoals het maken van zeep­bal­len en het ver­wer­ken van maïs tot graan­pro­duc­ten. Daar­naast biedt de vere­ni­ging ook oplei­din­gen aan, met name op het vlak van land­bouw, om de finan­ciële situa­tie van vrou­wen te vers­ter­ken en ervoor te zor­gen dat ze meer over hou­den aan hun activiteiten.

 

Wereld­wi­jd zijn er nog heel wat lan­den waar vrou­wen niet naar hun volle waarde wor­den ges­chat en waar onge­lij­khe­den nog steeds zeer aan­we­zig zijn. Daa­rom wer­ken de Brus­selse gemeen­ten samen met hun part­ners vast­be­ra­den ver­der aan het zicht­baar­der maken van de rol van vrou­wen in de gemeen­schap en het vers­ter­ken van hun posi­tie. Er wor­den ook nieuwe pistes onder­zocht om na te gaan welke moge­lij­khe­den er zijn om de men­sen betrok­ken bij de Bel­gische samen­wer­king in de toe­kom­st bij elkaar te bren­gen om van ieders exper­tise te leren. Doel is om de beste prak­tij­ken met elkaar te delen.

Partnerschap tussen de Stad Brussel en de vereniging voor geestelijke gezondheidszorg AFAK : bewustmaking van het ‘Recht op Geestelijke Gezondheid’ in Marokko

De Stad Brus­sel orga­ni­seert al ver­schei­dene jaren pro­jec­ten rond inter­na­tio­nale soli­da­ri­teit. Vanuit het stre­ven om de aan­dacht op het the­ma van de gees­te­lijke gezond­heid te ves­ti­gen, orga­ni­seerde de stad een mis­sie naar Marok­ko om de behoef­ten van de gezond­heid­ssec­tor in het land in kaart te bren­gen. In 2022 werd er een samen­wer­king­sver­band opge­zet met de vere­ni­ging ‘AFAK pour la san­té men­tale’ in Casa­blan­ca, Marokko. 

 

De Stad Brus­sel bes­chikt over een bij­zon­dere exper­tise inzake gezond­heid­szorg dank­zij het net­werk van zie­ken­hui­zen en de ver­schil­lende gezond­heid­szor­gor­ga­ni­sa­ties die op het grond­ge­bied van de stad aan­we­zig zijn. De stad wil tevens een beleid van inter­na­tio­nale soli­da­ri­teit ont­wik­ke­len in ver­band met de bui­ten­landse dia­spo­ra in Brus­sel om inter­na­tio­nale steun te bie­den voor de uit­da­gin­gen waar­mee de Brus­selse bur­gers gecon­fron­teerd wor­den. Aan­ge­zien er in het Brus­sels Hoofd­ste­de­lijk Gewest en in de Stad Brus­sel een grote Marok­kaanse dia­spo­ra is, was het belan­grijk om een pro­ject in Marok­ko te rea­li­se­ren om de wen­sen van de vere­ni­gin­gen en de bur­gers van Brus­sel te res­pec­te­ren. De stad heeft ver­vol­gens experts, inter­na­tio­nale consul­tants en Bel­gische ngo’s die in Marok­ko actief zijn, geraad­pleegd om een spe­ci­fieke behoefte in de Marok­kaanse context te iden­ti­fi­ce­ren. Het is de gezond­heid­szorg­sec­tor, en meer in het bij­zon­der de gees­te­lijke gezond­heid­szorg, die de aan­dacht van de Stad Brus­sel heeft getrokken.

 

Om in deze sec­tor te inves­te­ren, heeft Brus­sel ver­schil­lende orga­ni­sa­ties voor gees­te­lijke gezond­heid­szorg in Marok­ko geï­den­ti­fi­ceerd. Na uit­ge­breid onder­zoek koos de stad voor de vere­ni­ging voor gees­te­lijke gezond­heid­szorg AFAK wegens haar in de sec­tor erkende exper­tise, die met name wordt aan­ge­wend bij het sinds 2017 behe­ren van het medisch-psy­cho­so­ciaal cen­trum van Casa­blan­ca. De vere­ni­ging is eve­neens gere­nom­meerd dank­zij de exper­tise van haar bes­tuurs­le­den, die erken­ning genie­ten bij inter­na­tio­nale orga­ni­sa­ties. Dr. Nadia Mou­sh­taq, voor­zits­ter van AFAK, wordt regel­ma­tig door het Marok­kaanse Minis­te­rie van Volks­ge­zond­heid of door inter­na­tio­nale ins­tan­ties gevraagd om deel te nemen aan ron­de­ta­fel­ges­prek­ken over gees­te­lijke gezond­heid of aan over­leg­pro­ces­sen in de gees­te­lijke gezond­heid­ssec­tor in Marok­ko. Samen heb­ben ze het pro­ject ‘Droit à la San­té Men­tale’ (Recht op Gees­te­lijke Gezond­heid) opgezet.

 

Een pro­ject om het bewust­zi­jn rond gees­te­lijke gezond­heid te ver­gro­ten en het stig­ma te verminderen 

 

De mis­sie van het medisch-psy­cho­so­ciaal cen­trum van Casa­blan­ca bes­taat uit de opvang van patiën­ten na een acute cri­sis om hen ver­vol­gens op weg te zet­ten naar sociale re-inte­gra­tie, auto­no­mie en een terug­keer naar een nor­maal leven. Het idee ach­ter dit nieuwe pro­ject, dat in okto­ber 2022 van start ging, bes­tond eruit de bes­taande orga­ni­sa­tie te vers­ter­ken. Aan­ge­zien er voor­na­me­lijk met vri­j­willi­gers werd gewerkt, was het niet een­vou­dig om de orga­ni­sa­tie op het vlak van pro­ce­dures te pro­fes­sio­na­li­se­ren. Uitein­de­lijk zorgde de wer­ke­lij­kheid inzake human res­sources ervoor dat er slechts wei­nig tijd was om het ges­prek over de te vol­gen stra­te­gie voor de ver­dere ont­wik­ke­ling van de orga­ni­sa­tie aan te gaan. Nico­las Lieu­te­nant, pro­ject­coör­di­na­tor voor de Stad Brus­sel, licht toe : “We wil­den, eer­der op mid­del­lange ter­mi­jn, zor­gen voor vers­ter­king op het vlak van human res­sources zodat er werk­ti­jd zou vrij­ko­men om over deze zaken na te den­ken. Ander­zi­jds wil­den we hen de moge­lij­kheid bie­den om het tra­ject dat ze met de patiën­ten afleg­gen echt in han­den te nemen.

 

De orga­ni­sa­tie beheert ech­ter geen zie­ken­huis, maar eer­der een dag­cen­trum. Hier wordt de zorg voor patiën­ten in de herstel‑, recu­pe­ra­tie- en gene­zing­sfase ver­ze­kerd. Gees­te­lijke gezond­heid­szorg is een dage­lijkse uit­da­ging, met spe­ci­fieke medische aspec­ten. Nico­las Lieu­te­nant pre­ci­seert : “Ener­zi­jds zijn er de psy­chia­trische consul­ta­ties, maar er zijn ook de eer­der sociale aspec­ten waa­raan wordt gewerkt, zoals de sociale vaar­di­ghe­den, het her­win­nen van zelf­ver­trou­wen, het onder ogen zien van hoe ande­ren naar je kij­ken, m.a.w. leren pra­ten over je ziekte. Hier­bij is het essen­tieel dat de patiënt cen­traal wordt ges­teld in het heling­sproces. De orga­ni­sa­tie bes­chikte op dat ogen­blik nog niet over vol­doende mid­de­len om alle taken die deel uit­ma­ken van het heling­sproces van een patiënt op zich te nemen.

 

De vere­ni­ging AFAK en de Stad Brus­sel heb­ben samen zeer dui­de­lijke doe­len ges­teld voor het pro­ject : ver­be­te­ren van de zorg voor patiën­ten die een beroep doen op gees­te­lijke gezond­heid­szorg, garan­de­ren van een regel­ma­tige genees­mid­de­len­be­voor­ra­ding van de voor­zie­nin­gen voor gees­te­lijke gezond­heid­szorg en ver­be­te­ren van de orga­ni­sa­to­rische pres­ta­ties van AFAK op het gebied van gees­te­lijke gezond­heid­szorg”. Zeer concreet heeft het part­ner­schap het moge­lijk gemaakt om stra­te­gische docu­men­ten zoals func­tieom­schri­j­vin­gen, of het interne regle­ment van de orga­ni­sa­tie op te stel­len. Het heeft ons ook in staat ges­teld om acti­vi­tei­ten met patiën­ten te orga­ni­se­ren. Boven­dien was het voor de Stad Brus­sel ook belan­grijk om het cen­trum meer zicht­baa­rheid te geven en de aan­dacht te ves­ti­gen op de goede wer­king ervan. “Het idee ach­ter de derde doel­stel­ling was dat dit op lange ter­mi­jn posi­tief zou zijn voor de gees­te­lijke gezond­heid­szorg in Marok­ko en dus ook op de finan­cie­ring ervan. Gezien de goede wer­king van de orga­ni­sa­tie, onts­tond het idee om ze ook de kans te geven te spre­ken over haar goede prak­tij­ken en acties op natio­naal maar ook op inter­na­tio­naal niveau, en dit vanuit het idee dat er zo mis­schien ook andere finan­cie­ring­sbron­nen aan­ge­boord kun­nen wor­den”, aldus Nico­las Lieutenant.

 

We heb­ben met name met hen gezorgd voor de finan­cie­ring van een nieuwe web­site voor de orga­ni­sa­tie, van het druk­ken van bro­chures, van mid­de­len om op eer­dere rea­li­sa­ties te kapi­ta­li­se­ren, van oplei­din­gen voor het per­so­neel om te kun­nen plei­ten voor meer onders­teu­ning en te kun­nen aank­lop­pen bij ver­schil­lende Marok­kaanse ove­rheid­sins­tan­ties, maar ook bij inter­na­tio­nale ins­tel­lin­gen”, voegt de pro­ject­coör­di­na­tor voor de Stad Brus­sel er nog aan toe.

 

Een waar­de­vol en duur­zaam partnerschap

 

Naast de finan­ciële steun van de Stad Brus­sel is dit part­ner­schap een succes op het vlak van samen­wer­king. De infor­ma­tie-uit­wis­se­ling ver­loopt niet top-down, wel inte­gen­deel. Hoe­wel de Stad Brus­sel de alge­mene lei­ding aan de vere­ni­ging over­laat, wordt alles tus­sen beide par­ti­jen bes­pro­ken en ove­reen­ge­ko­men. “We ver­trek­ken echt vanuit de optiek van het geza­men­lijk opbou­wen en ont­wik­ke­len van het pro­ject, van ideeën, van veran­de­rin­gen, enz.”, aldus Nico­las Lieutenant.

 

Het pro­ject stopt daar ech­ter niet, er wordt voor 2024 een tweede fase over­wo­gen. De Stad Brus­sel is met het uni­ver­si­tair zie­ken­huis Sint-Pie­ter en meer bepaald de psy­chia­trische afde­ling ook betrok­ken par­tij. Er werd met het oog op het tot stand te bren­gen van een aca­de­mische samen­wer­king met Casa­blan­ca een reflec­tie­proces opges­tart. Aan­ge­zien de gees­te­lijke gezond­heid­szorg in de rich­ting van min­der zie­ken­hui­sop­names en meer opvol­ging in dag­cen­tra evo­lueert, wil de Stad Brus­sel in dia­loog tre­den met de uni­ver­si­teit van Casa­blan­ca vanuit de wens om een part­ner­schap tus­sen deze ver­schil­lende acto­ren in het pro­ject te inte­gre­ren. “We bes­pre­ken samen met de psy­chia­ters van het UMC Sint-Pie­ter en de verant­woor­de­lijke psy­chia­ter van de vere­ni­ging in Marok­ko manie­ren om in de tweede fase van het pro­ject syner­gieën met het uni­ver­si­tair zie­ken­huis te ont­wik­ke­len”, pre­ci­seert Nico­las Lieutenant.

 

Boven­dien ver­dui­de­lijkt de pro­ject­coör­di­na­tor voor de Stad Brus­sel, Nico­las Lieu­te­nant, dat het in deze tweede fase bij­voor­beeld zin­vol kan zijn om mobiele teams te voor­zien, gezien het feit dat Marok­ko een belan­grijk tran­sit­ge­bied is voor migran­ten uit sub-Saha­raans Afrika.

 

Het voor­bije najaar werd Marok­ko ook getrof­fen door een aard­be­ving die op het plat­te­land een ware ravage heeft aan­ge­richt. De suc­ces­volle inzet van mobiele gezond­heid­steams om hulp te bie­den zou veel kun­nen bete­ke­nen voor deze men­sen die trau­ma­tische gebeur­te­nis­sen heb­ben mee­ge­maakt. “Er zijn dus heel wat men­sen in een toes­tand van ontred­de­ring, soms in een behoor­lijk erns­tige gees­te­lijke nood, maar die zich ille­gaal in het land bevin­den en bij­ge­volg geen toe­gang heb­ben tot de nor­male zorg­voor­zie­nin­gen. Mobiele teams zou­den zich naar de wij­ken kun­nen bege­ven waar deze men­sen ver­bli­j­ven”, zo bear­gu­men­teert Nico­las Lieutenant.

 

De Stad Brus­sel is van plan om ins­ti­tu­tio­nele ban­den aan te kno­pen met de gemeen­te­lijke en/of regio­nale ove­rhe­den in Casa­blan­ca. Dit zou de vere­ni­ging AFAK onders­teu­nen om “in Marok­ko te plei­ten voor de verho­ging van de ove­rheid­sfi­nan­cie­ring voor gees­te­lijke gezond­heid­szorg en dus uitein­de­lijk ook voor de verho­ging van het werk­bud­get voor gees­te­lijke gezond­heid­szorg van AFAK”, aldus de door de Stad Brus­sel opges­telde projectfiche.